Aromsa Olarak Yurt Dışı Yatırımlarımızın Katkısını Gördük
Yurt dışı yatırımlarınızla ilgili gelişmelerden bahsedebilir misiniz? Son yaşanan süreçlere göre aldığınız aksiyonlar neler oldu?
Aromsa, 40 yıldır gıda sektörüne hizmet sunmakta. Ben lisedeyken, ünü Avrupa’ya kadar yayılmış Henri Matalon isimli bir hocamız vardı. Bize hep “Eğer not almak için çalışırsanız siz notun arkasından koşarsınız, ama öğrenmek için çalışırsanız notlar sizin arkanızdan koşar” derdi. İşte, Aromsa Ailesini oluşturan tüm bireylerin de çalışmalarını yönlendiren en büyük unsur, sürekli gelişime ve öğrenmeye olan tutkuları ile ürün ve hizmetlerinde sundukları sürdürülebilir kalitedir. Hedefimiz üstün kalitemizi koruyarak satışlarımızı organik olarak artırmaktır. Aromsa’da yaptığımız her yatırımın ana amacı da bu hedef doğrultusunda ürünlerimizin kalitesini artırmaktır. Yurt dışı yatırımlarımızı da yönlendiren ana unsur bu olmuştur.
Aromsa’yı kurmadan önce çalıştığım firma için çeşitli ülkelere yaptığım seyahatlerde edindiğim tecrübelere göre kalite konusunda en tarafsız seçimi yapan firmalar Almanya’da idi. Eğer Aromsa’nın da ürünleri Almanya’da kabul görürse belli kalite kriterlerini sağlamış firmalar seviyesine ulaşmış olacaktı. Ve 2009 yılında, Almanya yatırımımızı yaptık. Geçen yıl da aynı Gebze fabrikalarımızda olduğu gibi, Düsseldorf’taki fabrikamıza komşu fabrikayı satın alarak üretim kapasitemizi 2 katına çıkardık. Almanya yatırımımız, ithalatını yaptığımız hammaddeleri belli bir yerde konsolide ederek Türkiye’ye yolladığı için ithalat masraflarımızı azaltmaya da yaradı.
Bundan başka Moskova’da bir satış ofisi ve St. Petersburg’daki lojistik yatırımlarımızı da faaliyete geçirdik.
Rusya / Ukrayna savaşı küreselleşme yaygınlığını sizce nasıl etkileyecek?
Rusya /Ukrayna savaşından önce pandemiyi fırsat bilen hammadde sanayi ve nakliye firmaları fiyatlarına büyük zamlar yapmışlardı. Bazı hammaddelerde tedarik sorunları yaşandı. Onları ikame etmek için Ar-Ge laboratuvarlarımız gece gündüz çalışarak sıkıntıyı iş ortaklarımıza yansıtmadılar. Savaş ise işin tuzu biberi oldu. Hammadde stoklarımızı 3 misline çıkarmamız, bazı iş ortaklarımızın hammadde maliyet artışı ve nakliye artışlarını kabul etmek istememeleri bize zor günler yaşattı. Ama tüm sanayi bu artışlardan etkilendiği için geç de olsa durumun ciddiyetinin farkına vardılar.
Yurt dışı yatırımlarınızda stratejik değişimler söz konusu mu?
Yurt dışı yatırımlarımızı yeni tamamladık ve şu anda Gebze fabrikalarımıza yatırımı sürdürüyoruz. Tüm yatırımlarımızı kendi öz kaynaklarımızla yaptığımız için senelere yayılıyor.
Hem 2 yeni proje üzerinde çalışıyor hem de kapasite artırımına başlıyoruz. Bu yatırımları 2023 yılı sonuna doğru tamamlamayı planladık. Son yıllarda yaşadığımız en büyük sorunlardan biri de, Büyük Atatürk’ün “Yurtta sulh cihanda sulh” prensibinin aksine, ekonomik ve politik nedenlerde sorun yaşadığımız ülkelerin Türkiye çıkışlı mallara getirdikleri ithalat yasaklarını aşmamız oluyor. Aromsa olarak tüm paydaşlarımıza karşı sorumluluğumuzu sürdürülebilir şekilde sağlayabilmemizde yurt dışı yatırım ve projelerimizin katkılarını görüyoruz.